Natuurlijk wil je gelukkiger zijn, je minder een slachtoffer voelen, minder moeilijke mensen in je leven zien opdoemen, de leider in je wakker maken, je relaties verbeteren, minder in conflicten terecht komen en meer kracht, harmonie, liefde en balans krijgen.
Het kan, maar dan moet je eerst op bezoek bij de heks en dan moet je poetsen en sorteren.
Het verhaal van Vasalisa
Ken je het sprookje van Vasalisa The Fair? Je kan het volledige verhaal hier lezen, maar de versie van Clarissa Pinkola Estès in Woman Who Run With the Wolves (of De Ontembare Vrouw) is veel beter. Het hele boek is een aanrader als je het nog niet gelezen hebt.
Ik vertel je het verhaal in het kort...
Er was eens een meisje dat Vasalisa heette en dat het even hard te verduren kreeg als Assepoester en Grietje (van Hans) samen. Eerst krijgt zij een boze stiefmoeder en twee akelige stiefzussen opgesolferd en dan wordt ze er moederziel alleen op uitgestuurd om bij de mensenetende heks Baba Yaga vuur te gaan vragen. Vasalisa is bang. Het enige lichtpunt voor haar in het onmetelijke donkere woud is de pop die haar echte moeder haar voor haar dood heeft gegeven met de woorden: als je het niet meer weet, vraag het aan de pop.
Wanneer Vasalisa met de hulp van de pop bij de heks aankomt eet die haar niet dadelijk op, maar moet ze poetsen en koken en krijgt ze bovendien een onmogelijke sorteeropdracht. Duizenden zaden moet ze scheiden en ze krijgt maar een nacht de tijd, anders eet de heks haar toch nog op. Gelukkig krijgt Vasalisa hulp van de pop en de volgende dag ontvangt ze het vuur en vertrekt naar huis. Eens thuis waarschuwt de pop haar, er dreigt gevaar! Vasalisa laat het vuur vallen en het huis met de boze stiefmoeder en haar dochters gaat in vlammen op. Vasalisa is vrij!
Zoals alle sprookjes is dit verhaal wreed en waar.
De anderen weten het beter
Soms zijn wij net als Vasalisa. We stellen zonder nadenken vertrouwen in het oordeel van andere mensen en de dingen buiten onszelf, doen eindeloos ons best om bevestiging te krijgen en weten niet waar we grenzen moeten trekken. Voelen we ons een slachtoffer, dan zien we dat soms als een rol die we maar te spelen hebben en we blijven er lange tijd in hangen.
Maar altijd komt er een moment waarop we door het leven buiten de comfortzone geduwd worden, alleen en zonder licht het donkere woud in, tot in het hol van de heks.
Sorteren
Op het scherp van de snee en terwijl er geen tijd genoeg is, is sorteren het belangrijke werk dat ieder mens te doen heeft om echt in zijn/haar kracht te komen en om volwassen te worden. Wat hoort er bij ons, wat hoort er niet of niet meer bij ons? Waar hebben we geleerd wat we geloven? Wat doen we elke keer opnieuw en is dat nog nuttig? Waar geloven we zelf in?
Doen we dat werk grondig, dan eet de heks ons niet op en krijgen we licht cadeau, maar sommige mensen zijn zo bang van sorteren, dat ze nog liever worden opgegeten.
Burnout, de tocht door het donker van de koppigsten
Burnout zou je in deze metafoor kunnen zien als de tocht door het donker van de koppigsten, degenen die het bangst zijn om aan het sorteren te slaan. In de verhalen van mensen met een burnout die ik ontmoet binnen en buiten de praktijk (en ook in mijn eigen verhaal) komen een aantal dingen terug.
Aanvankelijk ontwikkelden deze mensen zich doorgaans prima. Ondanks de soms moeilijke omstandigheden thuis of op school groeiden ze op tot ze in het plaatje pasten en ze in staat waren te doen wat de omgeving vond dat ze moesten doen. Ze werden dikwijls zeer succesvol door hun overlevingsstrategie, die erin bestond afwijzing tegen elke prijs te vermijden en de lat intergalactisch hoog te leggen.
Deze mensen hebben ook gemeen dat ze blijven gaan, steeds maar door op hetzelfde spoor, steeds maar beter passen ze zich aan (zelfs als de wereld rondom hen stilaan waanzinnige eisen stelt), tot op een punt waarop ze over zich heen laten lopen en zichzelf verliezen. Naarmate de druk toeneemt omdat het leven complexer en de verantwoordelijkheid groter wordt, terwijl de fysieke veerkracht afneemt is de logische vraag die steeds vaker opborrelt: hoe lang moet ik dit nog doen? Dit is niet vol te houden, denken ze op een bepaald moment en dat klopt ook.
Iedereen een pop
Als jij je nog in het donkere woud bevindt (of bij de heks), weet dan dat je een pop hebt. Het is die diepe stem waarnaar je te luisteren hebt, die je de weg toont. Wij allemaal kunnen ze van onder het stof halen, opdiepen uit onze zakken en ze bij de hand houden. Het is die innerlijke stem die ons kan zeggen waar we heen moeten en die ons helpt ons leven onder ogen te zien en uit te klaren. De pop is het interne referentiekader, het weten dat ieder mens in zich heeft.
Wat levert het op?
Wanneer dat dubbele werk geleverd wordt, durven sorteren en durven luisteren naar die innerlijke stem, dan vindt een mens zijn kracht terug en durft hij af te rekenen met wat slecht voor hem is en nee te zeggen.
Dat kan betekenen een werk of een relatie opgeven en afscheid nemen, maar in veel gevallen betekent het net blijven, maar er anders tegenover staan: op tijd en stond opkomen voor jezelf, zien wat er echt is, niet meer veroordelen, doen wat je kan, niet minder, maar ook niet meer, een missie vinden en leven vanuit dat positieve gevoel, je daar van bewust zijn, jezelf belonen en daardoor ook beter liefhebben. Dat levert het op en nog veel meer.
Op het moment dat dit proces zich inzet en die innerlijke kracht ontdekt wordt, kunnen problemen, ook burn-out (*Lees de voetnoot), stap voor stap worden verslagen, verbrand, verjaagd en weggespoeld en komen ze nooit meer terug.
Uitsmijter
Nog twee dingen.
In het volledige verhaal woont Baba Yaga in een huis dat op kippepoten staat en wild rondspringt. Bedenk zelf maar waarvoor dat rondspringende huis symbool staat.
En wist je dat 'pop' ook staat voor een Persoonlijk Ontwikkelings Plan?
Fijne dag!
Kristien De Wolf
Personal Business Coaching &
Life Counseling
kristien.dewolf@mypersonalcoach.be
(*) Ga bij tekenen van burn-out eerst langs bij een arts. Een correcte diagnose is zeer belangrijk en ook lichamelijk en psychisch dien je goed gevolgd te worden. Immers de lichamelijke en psychische schade kan bij burn-out aanzienlijk zijn en deze dient eerst grondig hersteld te worden. Je kan verschillende soorten hulpmiddelen inschakelen om dit herstel te bekomen en deze naar behoefte combineren. Dat is altijd de eerste stap en deze kan zeer veel tijd in beslag nemen (klik hier voor een interessant artikel hierover. Pas daarna kan de opbouw beginnen. Laat je echter niet misleiden, fysiek of psychisch herstel is niet voldoende, ook ontwikkeling is een belangrijke sleutel tot het definitieve herstel van een burn-out. Verwaarloos je of het ene of het andere aspect, dan is de kans op hervallen groot. Hieruit volgt wel dat ontwikkeling een duurzame preventie is tegen burn-out.